Πιστεύεις ότι τρως μόνο όταν πραγματικά πεινάς;
Για σκέψου λίγο μια κουραστική μέρα στη δουλειά και μετά στο δρόμο με τόσους ασυνείδητους οδηγούς.. Ακόμα και όταν νιώθεις θυμό, λύπη, θλίψη, μοναξιά, άγχος και όποιο άλλο αρνητικό συναίσθημα μπορεί να βιώνεις μέσα στην καθημερινότητα. Όλα αυτά τα αρνητικά συναισθήματα οδηγούν στην κατανάλωση τροφής πλούσιες σε θερμίδες, αυξημένα λιπαρά, γλυκά ή/και αλμυρά σνακ. Βέβαια το μεγαλύτερο πρόβλημα σε όλα αυτά είναι ότι καταναλώνονται χωρίς να υπάρχει πείνα.
Σε αντίθεση, με τα θετικά συναισθήματα που φαίνεται να μην επηρεάζουν την ποιότητα ή/και την ποσότητα του φαγητού.
Πώς συνδέεται όμως το συναίσθημα με το φαγητό;
Η κατανάλωση τροφής συνδέεται με την έκκριση ορισμένων ουσιών (νευροδιαβιβαστών) που σχετίζονται με την καλή ψυχολογική διάθεση. Οι ουσίες που αυξάνονται με την τροφή είναι η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη καθώς και οι ενδορφίνες. Σε μια κακή ψυχολογική κατάσταση οι ουσίες αυτές είναι σε χαμηλά επίπεδα στον οργανισμό με αποτέλεσμα υποσυνείδητα να στρέφεσαι προς την κατανάλωση τροφής ώστε να βελτιωθεί η διάθεση και η διαχείριση των αρνητικών συναισθημάτων .
Μάθε τα χαρακτηριστικά της κάθε πείνας και μελλοντικά θα είσαι ικανός να την αναγνωρίζεις.
Συναισθηματική πείνα:
● Εμφανίζεται ξαφνικά από τη μια στιγμή στην άλλη νιώθεις μια έντονη επιθυμία να φας.
● Καλύπτεται μόνο με ένα συγκεκριμένο φαγητό. Για παράδειγμα, αν έχεις στο μυαλό σου ένα γλυκό δεν θα καλυφθεί η πείνα σου με ένα σουβλάκι.
● Η πείνα προέρχεται από το στόμα και το μυαλό και όχι από το στομάχι. Η σκέψη προσκολλάται στο φαγητό που επιθυμείς και δεν θα φύγει αν δεν το φας (ότι και αν δοκιμάσεις να φας πριν για να το αποφύγεις).
● Είναι επιτακτική ανάγκη. Θέλεις να το φας εδώ και τώρα!
● Επακολουθεί από ένα δυσάρεστο γεγονός ή ένα αρνητικό συναίσθημα. Εξαιτίας ενός τσακωμού, μιας κακής επίδοσης ή κριτικής, μιας απογοήτευσης, μιας αγχωτικής κατάστασης κτλ.
● Σχετίζεται με την αυτόματη κατανάλωση τροφής, χωρίς να το συνειδητοποιείς και δεν αντιλαμβάνεσαι το μέγεθος των ποσοτήτων που καταναλώνεις.
● Δεν χορταίνεις με τίποτα. Τρως υπερβολικές ποσότητες, το στομάχι αρχίζει να πονάει από την αυξημένη ποσότητα ωστόσο αυτό το έντονο συναίσθημα ακόμα δεν έχει ικανοποιηθεί και δεν σταματάς να τρως (μέχρι πραγματικά να σκάσεις).
● Όταν επιτέλους ικανοποιηθεί και σταματήσεις να τρως… έρχονται οι τύψεις! Μαζί με τις τύψεις, καταφθάνουν οι αυτό-κατηγορίες καθώς και οι υποσχέσεις για «δίαιτα από αύριο»…
Πραγματική πείνα:
● Εμφανίζεται σταδιακά. Με κύρια ένδειξη το γουργουρητό στο στομάχι και ανά διαστήματα να στέλνει μηνύματα ότι χρειάζεται φαγητό.
● Νιώθεις την πείνα να προέρχεται από το στομάχι. Το γουργουρητό όπως αναφέρθηκε πιο πάνω είναι μια σημαντική ένδειξη η οποία αν δεν καλυφθεί συνήθως συνοδεύεται με πόνο.
● Δεν σχετίζεται με συγκεκριμένο φαγητό, απλά πεινάς και θέλεις να φας.
● Πεινάς και θέλεις να φας όσο το δυνατό γρηγορότερα, ωστόσο μπορείς να κάνεις και λίγη υπομονή ακόμα.
● Θα την νιώσεις 4 – 5 ώρες μετά το τελευταίο σου γεύμα. Αν την αγνοήσεις για αρκετή ώρα θα αισθανθείς ζάλη, τρέμουλο και έλλειψη ενέργειας.
● Η επιλογή του γεύματος, η ποσότητα καθώς και η ποιότητα είναι συνειδητή επιλογή.
● Όταν καταναλώσεις μια συγκεκριμένη ποσότητα φτάνεις σε κορεσμό. Η επιθυμία για τροφή γίνεται με σκοπό να θρέψεις το σώμα σου και μόλις χορτάσεις σταματάς να τρως.
● Αφού τελειώσεις με το φαγητό σου νιώθεις ικανοποίηση και καθόλου τύψεις και ενοχές. Η κατανάλωση τροφής είναι μια αναγκαία συμπεριφορά ώστε να καλύψεις τη βιολογική ανάγκη για τροφή γι’ αυτό και η ντροπή και οι ενοχές δεν χωράνε.
Αντιγόνη Ανδρέου
Κλινική Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
Change Eat - Clinical Dietitians & Associates
Τηλ. 77 77 77 51
www.changeeat.com.cy